ریشه های جوجیتسو
جوجيتسو معمولا به عنوان هنري دفاعي شناخته مي شود.هنري رزمي از ژاپن که به عنوان بخشي از مهارت رزمي به توسط سامورايي ها در دوران فئودال تاريخ ژاپن به کار مي رفته است. جوجيتسو معمولا به عنوان سبک مبارزه بدون سلاح شناخته شده است و به صورت دقيق تر مي توان بيان داشت که سبکي از مبارزه با دستان خالي است که مي تواند از سلاح هايي ( معمولا سلاح هاي کوچک) در برابر حريفان مسلح و غير مسلح نيز استفاده کند.
جوجيتسو به عنوان هنري نسبتاً نرم دسته بندي مي شود و اين به اين دليل است که يکي از مهمترين اصول جوجيتسو بهره گيري از حداقل تلاش براي دستيابي به حداکثر نتيجه است . استفاده از اين اصل به فردي با جثه کوچکتر امکان شکست حريفي بسيار بزرگتر را مي دهد. جوجيتسو از اصول اهرم و تعادل و مومنتوم براي بهره بردن از قدرت خود حريف براي شکست او استفاده مي کند.
جوجيتسو سبکي از مبارزه بي سلاح سنتي ژاپن است . نگارش صحيح آن در زبان ژاپني jujutsu است. البته jujitsu و jiu-jitsu در زبان انگليسي بريتانياني املاهاي مرسومي مي باشند.
Ju معني "انعطاف پذيري " ، "سازگاري" ،"تسليم شدن" مي دهد و jitsu معني شکل مبارزه يا تمرين است .
در نتيجه جوجيتسو معني "ورزش رزمي تسليم شدن (martial practice of giving way) و يا به صورت گسترده تر ، " بکار بستن فداکاري بدون تسليم شدن" است.
برخلاف تصور عموم، جوجيتسو معني "هنر ملايم"(gentle art) نمي دهد و بسياري از تکنيک هاي جوجيتسو از ملايمت بدور اند . البته در واقع تنها نيروي کمي براي اعمال تکنيک هاي جوجيتسو نياز است . قدرت عامل مهمي در اکثر تکنيک هاست، اما قدرت مي بايست براساس اصل seiryoku-zenyo که حداکثر استفاده کارآمد از انرژي است ، اعمال شود.
ايزو ماتائمون (iso mataemon)،استاد جوجيتسو،درباره جوجيتسو اينگونه نظر مي دهد:
"بهره گيري از قدرت در جوجيتسو بسيار لازم است، اما اين قدرت زياد زماني که از اصل ju استفاده مي شود به کار نمي رود . وجه ديگري از استفاده از قدرت بايد در ذهن به وجود آيد . از اولين مراحل پيشرفت جوجيتسوکار ، او مي بايست هميشه مراقب باشد از تکيه بر قدرت فيزيکي خود اجتناب کند، چرا که مانعي در راه پيشرفت او به سوي کسب مهارت هاي تکنيکي است . پس از آنکه کارآموز توانايي قابل توجهي در تکنيک کسب نمود، آنگاه استفاده از قدرت مجاز است و در واقع براي موثر بودن در رويارويي با حريف بسيار ضروري است.در اين حالت جوجيتسو " انعطاف پذير" است .
جوجيتسو برخلاف تصور عموم مي تواند هم هجومي و هم دفاعي باشد . اگرچه فلسفه انواع هنرهاي رزمي معمولا بر آرامش و خودداري تکيه دارد، حمله و خنثي سازي حرکت نيز در زمان هاي مناسب است و جوجيتسو براي چنين شرايطي مناسب است.
تاريخچه جوجيتسو
تاريخ ژاپن را مي توان به هشت دوره تقسيم نمود:
- دوره باستان، پيش از 650 ميلادي
- دوره نارا(nara) از 650 تا 793 ميلادي
- دوره هيان(heian) از 794 تا 1191 ميلادي
- دوره کاماکورا (kamakura) از 1191 تا 1336 ميلادي
- دوره مورو ماچي (murimachi) يا آشيکاگا (ashikaga) از 1337 تا 1563 ميلادي
- دوره آزوچي (azuchi) يا موموياما (momoyama) از 1563 تا 1602 ميلادي
- دوره ادو (edo) يا دوره توکوگاوا (tokugawa) از 1603 تا 1867 ميلادي
- دوره مدرن يا ميجي (meiji) از 1868 تاحال حاضر
اولين نشانه از تاکتيک هاي شبه جوجيتسويي(مشابه جوجيتسو) در ژاپن به دوره باستان باز مي گردد.در kojiki ، نوشته تاريخي نشانه اي از کشتي و مبارزه اي مرگبار مشاهده شده است اين مبارزه که در سال 23 پيش از ميلاد مسيح به وقوع پيوست، معمولا به عنوان ريشه سوماي (sumai) که سبک مبارزه اي کشتي sumo است محسوب شده و به سبک هاي مختلفي از مبارزه بدون سلاح منجمله جوجيتسو بسط يافته است.
در طول دوره نارا، سوماي و سومو توسط خاندان سلطنتي حمايت مي شدند. اين دو سبک در دوره هيان توسعه بيشتري يافتند و استفاده از سلاح هاي اصلي "بو" ، "نيزه" و شمشير به همراه آنها رواج يافت.آتمي (atemi) ، هنر ضربه زدن به نقاط اساسي بدن با بخش هاي انتهايي اين سلاح ها در مبارزات نزديک به کار مي رفت . اين تکنيک ها بخشي از چيزي که بعدها جوجيتسو ناميده شد را تشکيل دادند.
دايتو ريو جوجيتسو Daito Ryu jujitsu يا آيکيجوجيتسو Aikijujitsu سنت رزمي که در طول اين دوره پديدار شدند پايه اي براي آيکيدو مدرن شد.
در طول دوره کاماکورا، عصر ژاپن فئودال، دسته هاي نظامي (bushi) توسعه تکنيک هاي گلاويز شدن را که بخش مهمي از جوجيتسو است را سرعت بخشيدند.اين تکنيک زماني که سلاح اصلي ، علي الخصوص چاقو يا شمشير کوتاه در مبارزات نزديک از دست مي رفت به کار گرفته مي شدند . يورومي کومي- اوچي (Yoromi kumi-uchi) شکلي از گلاويز شدن بود که عليه حريف تمام زره پوش به کار مي رفت.اگر چه اين تکنيک ها براي مبارزان زره پوش ايجاد و بسط يافته بودند،اصول آن به آساني قابليت تعديل به مبارزات بدون سلاح و زره را داشتند.
تن شين شودان کاتوري شينتو ريو (Tenshin Shodan Katori Shinto Ryu) در سده 1400 ميلادي ، در طول دوره موروماچي پايه گذاري شد و اين سنت را تبديل به قديمي ترين و بانفوذترين سيستم رزمي در ژاپن نمود.اين سبک شامل شامل از گلاويز شدن به نام ياوارا-گي (yawara-ge) به معني "صلح ساز" بود که مستقل از سلاح ها مي شد از آن استفاده نمود، البته معمولا با سلاح هايي چون کوداچي (kodachi) – نوعي شمشير کوتاه – به کار مي رفت و تمايل چنداني به استفاده از سلاح هاي اصلي با آن نبود . مياموتو موساشي شمشير زن بزرگ ژاپني ياوارا- گي (yawara –ge) را فراگرفت و توانايي هاي فراوان خود را در کاکوشي- جيتسو (Kakushi-Jitsu) ، هنر استفاده از سلاح هاي کوچک و پنهان شدني ارائه داد . سيستم رزمي ديگر، موسو- جيکدان ريو (Muso-Jikidan Ryu) ، شامل 100 تکنيک مبارزه در حالت زره پوشيده بود که جمعا yawara-ge - فروتني، خونسردي و نرمي – ناميده مي شدند . مجددا اين تکنيک ها مي توانستند با يا بدون سلاح به کار روند.تمامي اين هنرها در شکل گيري هنري که ما امروزه آن را جوجيتسو مي ناميم موثر بوده اند.
توسعه جوجيتسو در مبارزات بدون سلاح
از 1467 تا 1574 ، مخصوصا در طول دوره موروماچي ، جنگ هاي داخلي موجب توسعه تمامي هنرهاي رزمي شدند . تکنيک هايي که بعدها جوجيتسو را شکل دادند همچنان در درجه دوم هميت نسبت به سلاح قرار داشتند . البته اين تکنيک ها ، مبارزات نزديک با سلاح را تقويت مي نمودند.به عنوان مثال،تاکنوچي ريو (Takenouchi Ryu/Takeuchi Ryu) که در سال 1532 ميلادي پايه گذاري شد،تکنيک هاي مبارزه عليه حريفي مبلس به زره سبک ، دستکش و ساق پيچ نظامي بود. اين تکنيک هاي شبه جوجيتسويي کوگو سوکو (kogu soku) يا کوشي نو ماواري koshi no mawari ناميده مي شدند.
دوره آزوچي يا موموياما نسبتا صلح آميز بود در نتيجه توسعه تکنيک هاي بدون سلاح ادامه يافت. اصطلاح کومي اوچي kumi-uchi ناگهان اصطلاحي براي تمام هنرهاي مبارزه با دستان خالي در اين دوره شد.
دوره ادو يا توکوگاوا دوره بسيار مهمي براي جوجيتسو بود چرا که در اين دوره حمل سلاح براي غير اشراف و افراد عادي ممنوع شد.بنابراين آنها روي به سوي سبک هاي مبارزه بدون سلاح آوردند.در طول اين دوره اصطلاح جوجيتسو با اين سبک ها عجين گشت و جاي اصطلاح کلي "کومي اوچي " را گرفت. اما غير اشراف و افراد عامي مشکل کمبود تجربه رزمي – تجربه و مهارت در سلاح که فرد غير مسلح تجربه مي کند – داشتند و همچنين مشکلاتي در آموزش لازم براي ايجاد سيستم هاي موثر رزمي داشتند. دراين سبک هاي متداول "جوجيتسو" همانطور که بودند به سرعت مورد استفاده افراد جاني و افرادي که کارشان بيرون انداختن مزاحمان از قمارخانه ها و ميخانه ها بود قرار مي گرفت. سربازان به استفاده از سبک هاي مبارزه خود ادامه دادند ، اما اين سبک ها درون ريو (Ryu) سري مي ماند و بيشتر محدود به خانواده و يا اعضاي طايفه بود.برخي از مدارس جوجيتسو در طول اين زمان زيباتر شدند و شروع به توسعه کاربرد و استفاده از هنر به شکل نظامي فلسفي و روحاني به همراه آمادگي براي مبارزه نمودند.
جوجيتسو معمولا در طول دوره ادو ، ياوارا (yawara) ناميده مي شد.در اواخر سده 1600، سکي گوچي ريو (Sekihuchi Ryu) ،شامل سبکي از ياوارا بر اساس سومو(Sumo) و مناسب براي کاربرد سلاح بود. اوگوري ريو (Oguri Ryu) در سال 1616 پايه گذاري شد و شامل تکنيک هايي با نام واجيتسو (wajitsu)- هنر نرمي و لطافت – بود. اين تکنيک ها شکل تغيير يافته کومي- اوچي (kumi-uchi) براي کاربرد عليه حريفاني با لباس هاي خياباني دوره ادو بودند.ناگو ريو(Nago Ryu) شامل تاي جيتسو (Taijitsu) ، اصطلاحي کلي براي تکنيک هاي بدون سلاح در اين دوره بود.اين سبک با تکنيک هاي kakushi-jitsu آن نيز شناخته مي شود.
توسعه جوجيتسو به شکل نظامي فلسفي
کيتوريو جوجيتسو در دوره ادو پايه گذاري شد.اين ريو، شامل تکنيک هاي رزمي موثري در حالت مسلح و غير مسلح بود که بخش اعظمي از شالوده کودوکان- جودو به همراه جودو ورزشي را تشکيل مي دهد . سرانجام تکنيک ها به سمت هنري شدن تمايل پيدا کردند . تراوا کان ئمون(Terada Kan’emon) ، پنجمين مدير کيتوريو(Kito Ryu) ، جيکيشين ريو جوجيتسو را پس از بازنشستگي از مديريت کيتوريو بنا نهاد.او به عنوان اولين فردي که از لغت جودو (judo) استفاده نمود و همچنين اجراي تکنيک هاي بدون سلاح به عنوان نظامي با مفاهيم فلسفي خود تثبيت نمود شناخته مي شود.
در اوايل سده 1800 ميلادي ، ايزو ماتائمون(Iso Mataemon) ، تنجين شينيو ريو را پايه گذاري نمود.اين سبک کاملا به جوجيتسو اختصاص داشت و بر روي ضربات (atemi) و کاتا (kata) براي استادي در بعد زيباشناختي و هنري و همچنين کاربرد رزمي جوجيتسو تاکيد ويژه اي داشت . از اين زمان به بعد ، بسياري از هنرهاي رزمي شروع به درآميختن مفهوم ذن بوديسم در آموزه هاي خود نمودند و در نتيجه موجب جهت گيري هنرهاي رزمي به سوي مفهوم ذن براي تلطيف و تقويت روحيه شدند.در تقابل با سمت و سوي کاملا رزمي سنت “jitsu” ، سبک “do” بر چگونگي اجراي هنر به همراه ( و برخي اوقات به جاي) کاربردهاي رزمي تمرکز نمود.عصر طلايي جوجيتسو از 1600 ميلادي تا ميانه هاي سده 1800 ميلادي بود.پس از اين دوره سبک هاي رزمي موثر جوجيتسو به سرعت تجزيه شدند.در طول اين حدود 725 سبک مختلف رزمي وجود داشتند که شامل تکنيک هايي بودند که مي توان آنها را جوجيتسو ناميد.
با باز شدن درهاي ژاپن به روي جهان غرب در سده 1800 و تغيير ساختار نظام سياسي ژاپن، براي اولين بار غربي ها به وجه هاي مختلف فرهنگ ژاپن دست يافتند.رزمي کاران بسياري از ژاپن به نقاط مختلف جهان سفر نمودند و مهارت هاي خود را نمايش دادند . جوجيتسوکارهايي نيز به اروپا و آمريکا و جنوب آمريکا سفر کرده و نمايش هايي برگزار نمودند و کشتي گيران و بوکسورهاي معروفي را در مسابقات عمومي به چالش طلبيدند.
اصطلاحات ژاپنی در ورزش رزمی جوجیتسو
اوکمی : افت زدن طرز صحیح زمین خوردن
اوشیرو : پشت
ماء : جلو
یوکو : پهلو
کایتن : چرخش کردن
تای ساباکی : جابجائی
توبی : ارتفاعی
های : آماده شدن.خبردار شدن
گیاکو : معکوس
شیکو : راه رفتن به وسیله زانو
اوچی : داخل
سوتو : خارج
اوکه : دفاع کردن
میگی : راست
هیداری : چپ
سیزا : نشستن
کریتس : ایستادن
تنپوکای : آماده شدن
تانتو : چاقو . خنجر
بوکن : شمشیر
سانچیکو : نانچیکوی سه تکه
تونفا : وسیلهای تدافعی شامل یک چوب ویک دسته در قسمت اولیه آن
ماتی : متوقف شدن . ایستادن
هاجیمه : شروع کردن
سوریماده : اتمام وقت
شیدو : اولین اخطار
چوئی : دومین اخطار
کی کوکو : سومین اخطار
هانسو کومکه : آخرین اخطار که منجر به اخراج حریف از زمین میشود
کاچ : برنده
هانتی : مساوی
اتمی : ضربه زدن
داچی : طرزایستادن به صورت کلاسیک
شیزن تای : حالت طبیعی بدن
جیگوتای : حالت تدافعی (گارد دفاعی)
ری : احترام گذاشتن
شومن : قبله . پرچم
اوده گانی : ارشد کلاس
سنسی : استاد تا دان 4
رنچی : استاد دان 4 و 5
شیهان : استاد بزرگ استادان دان 6 به بالا
بارای : دروکردن
گری : ضربه پا
گدان : پائین
چودان : قسمت میانی
جودان : بالا
هیچی : آرنج (ام پی)
مواشی : چرخشی
سوکی : مشت
هیزا : زانو
اکو : درو کردن
گاری : دروکردن
گان من : صورت
تسوی گانه : بیضه
مانه : قفسه سینه
گاتامه : نگه داشتن
شیمه : خفه کردن
کانست : شکستن
اشی کوبی : قوزک پا
اشی : ساق پا
اتمی وازا : تکنیکهای مبارزهای
ایپون : امتیاز ضربه فنی
مای تا : تسلیم شدن
کارا : خالی کردن
کاتامه : قلاب کردن
تمپوکای : آماده شدن
کوبی : گردن
ناگه : پرتاب کردن
نوازا : فنون درگیری در خاک
اوبی : کمربند
اوساءکومی : نگه داشتن به طرف پائین
ماواری : ارتفاعی . کشیده
اوتوشی : پرتاب کردن
سوده : آستین
سوتو : بیرون . دست بالا
تیشو : کف دست
توری : مدافع
اوکی : مهاجم
اوچی : درونی
اوده : ساعد
وازا : تکنیک
ذن : تمرکز
ریشه های جوجیتسو
جوجيتسو معمولا به عنوان هنري دفاعي شناخته مي شود.هنري رزمي از ژاپن که به عنوان بخشي از مهارت رزمي به توسط سامورايي ها در دوران فئودال تاريخ ژاپن به کار مي رفته است. جوجيتسو معمولا به عنوان سبک مبارزه بدون سلاح شناخته شده است و به صورت دقيق تر مي توان بيان داشت که سبکي از مبارزه با دستان خالي است که مي تواند از سلاح هايي ( معمولا سلاح هاي کوچک) در برابر حريفان مسلح و غير مسلح نيز استفاده کند.
جوجيتسو به عنوان هنري نسبتاً نرم دسته بندي مي شود و اين به اين دليل است که يکي از مهمترين اصول جوجيتسو بهره گيري از حداقل تلاش براي دستيابي به حداکثر نتيجه است . استفاده از اين اصل به فردي با جثه کوچکتر امکان شکست حريفي بسيار بزرگتر را مي دهد. جوجيتسو از اصول اهرم و تعادل و مومنتوم براي بهره بردن از قدرت خود حريف براي شکست او استفاده مي کند.
جوجيتسو سبکي از مبارزه بي سلاح سنتي ژاپن است . نگارش صحيح آن در زبان ژاپني jujutsu است. البته jujitsu و jiu-jitsu در زبان انگليسي بريتانياني املاهاي مرسومي مي باشند.
Ju معني "انعطاف پذيري " ، "سازگاري" ،"تسليم شدن" مي دهد و jitsu معني شکل مبارزه يا تمرين است .
در نتيجه جوجيتسو معني "ورزش رزمي تسليم شدن (martial practice of giving way) و يا به صورت گسترده تر ، " بکار بستن فداکاري بدون تسليم شدن" است.
برخلاف تصور عموم، جوجيتسو معني "هنر ملايم"(gentle art) نمي دهد و بسياري از تکنيک هاي جوجيتسو از ملايمت بدور اند . البته در واقع تنها نيروي کمي براي اعمال تکنيک هاي جوجيتسو نياز است . قدرت عامل مهمي در اکثر تکنيک هاست، اما قدرت مي بايست براساس اصل seiryoku-zenyo که حداکثر استفاده کارآمد از انرژي است ، اعمال شود.
ايزو ماتائمون (iso mataemon)،استاد جوجيتسو،درباره جوجيتسو اينگونه نظر مي دهد:
"بهره گيري از قدرت در جوجيتسو بسيار لازم است، اما اين قدرت زياد زماني که از اصل ju استفاده مي شود به کار نمي رود . وجه ديگري از استفاده از قدرت بايد در ذهن به وجود آيد . از اولين مراحل پيشرفت جوجيتسوکار ، او مي بايست هميشه مراقب باشد از تکيه بر قدرت فيزيکي خود اجتناب کند، چرا که مانعي در راه پيشرفت او به سوي کسب مهارت هاي تکنيکي است . پس از آنکه کارآموز توانايي قابل توجهي در تکنيک کسب نمود، آنگاه استفاده از قدرت مجاز است و در واقع براي موثر بودن در رويارويي با حريف بسيار ضروري است.در اين حالت جوجيتسو " انعطاف پذير" است .
جوجيتسو برخلاف تصور عموم مي تواند هم هجومي و هم دفاعي باشد . اگرچه فلسفه انواع هنرهاي رزمي معمولا بر آرامش و خودداري تکيه دارد، حمله و خنثي سازي حرکت نيز در زمان هاي مناسب است و جوجيتسو براي چنين شرايطي مناسب است.
تاريخچه جوجيتسو
تاريخ ژاپن را مي توان به هشت دوره تقسيم نمود:
- دوره باستان، پيش از 650 ميلادي
- دوره نارا(nara) از 650 تا 793 ميلادي
- دوره هيان(heian) از 794 تا 1191 ميلادي
- دوره کاماکورا (kamakura) از 1191 تا 1336 ميلادي
- دوره مورو ماچي (murimachi) يا آشيکاگا (ashikaga) از 1337 تا 1563 ميلادي
- دوره آزوچي (azuchi) يا موموياما (momoyama) از 1563 تا 1602 ميلادي
- دوره ادو (edo) يا دوره توکوگاوا (tokugawa) از 1603 تا 1867 ميلادي
- دوره مدرن يا ميجي (meiji) از 1868 تاحال حاضر
اولين نشانه از تاکتيک هاي شبه جوجيتسويي(مشابه جوجيتسو) در ژاپن به دوره باستان باز مي گردد.در kojiki ، نوشته تاريخي نشانه اي از کشتي و مبارزه اي مرگبار مشاهده شده است اين مبارزه که در سال 23 پيش از ميلاد مسيح به وقوع پيوست، معمولا به عنوان ريشه سوماي (sumai) که سبک مبارزه اي کشتي sumo است محسوب شده و به سبک هاي مختلفي از مبارزه بدون سلاح منجمله جوجيتسو بسط يافته است.
در طول دوره نارا، سوماي و سومو توسط خاندان سلطنتي حمايت مي شدند. اين دو سبک در دوره هيان توسعه بيشتري يافتند و استفاده از سلاح هاي اصلي "بو" ، "نيزه" و شمشير به همراه آنها رواج يافت.آتمي (atemi) ، هنر ضربه زدن به نقاط اساسي بدن با بخش هاي انتهايي اين سلاح ها در مبارزات نزديک به کار مي رفت . اين تکنيک ها بخشي از چيزي که بعدها جوجيتسو ناميده شد را تشکيل دادند.
دايتو ريو جوجيتسو Daito Ryu jujitsu يا آيکيجوجيتسو Aikijujitsu سنت رزمي که در طول اين دوره پديدار شدند پايه اي براي آيکيدو مدرن شد.
در طول دوره کاماکورا، عصر ژاپن فئودال، دسته هاي نظامي (bushi) توسعه تکنيک هاي گلاويز شدن را که بخش مهمي از جوجيتسو است را سرعت بخشيدند.اين تکنيک زماني که سلاح اصلي ، علي الخصوص چاقو يا شمشير کوتاه در مبارزات نزديک از دست مي رفت به کار گرفته مي شدند . يورومي کومي- اوچي (Yoromi kumi-uchi) شکلي از گلاويز شدن بود که عليه حريف تمام زره پوش به کار مي رفت.اگر چه اين تکنيک ها براي مبارزان زره پوش ايجاد و بسط يافته بودند،اصول آن به آساني قابليت تعديل به مبارزات بدون سلاح و زره را داشتند.
تن شين شودان کاتوري شينتو ريو (Tenshin Shodan Katori Shinto Ryu) در سده 1400 ميلادي ، در طول دوره موروماچي پايه گذاري شد و اين سنت را تبديل به قديمي ترين و بانفوذترين سيستم رزمي در ژاپن نمود.اين سبک شامل شامل از گلاويز شدن به نام ياوارا-گي (yawara-ge) به معني "صلح ساز" بود که مستقل از سلاح ها مي شد از آن استفاده نمود، البته معمولا با سلاح هايي چون کوداچي (kodachi) – نوعي شمشير کوتاه – به کار مي رفت و تمايل چنداني به استفاده از سلاح هاي اصلي با آن نبود . مياموتو موساشي شمشير زن بزرگ ژاپني ياوارا- گي (yawara –ge) را فراگرفت و توانايي هاي فراوان خود را در کاکوشي- جيتسو (Kakushi-Jitsu) ، هنر استفاده از سلاح هاي کوچک و پنهان شدني ارائه داد . سيستم رزمي ديگر، موسو- جيکدان ريو (Muso-Jikidan Ryu) ، شامل 100 تکنيک مبارزه در حالت زره پوشيده بود که جمعا yawara-ge - فروتني، خونسردي و نرمي – ناميده مي شدند . مجددا اين تکنيک ها مي توانستند با يا بدون سلاح به کار روند.تمامي اين هنرها در شکل گيري هنري که ما امروزه آن را جوجيتسو مي ناميم موثر بوده اند.
توسعه جوجيتسو در مبارزات بدون سلاح
از 1467 تا 1574 ، مخصوصا در طول دوره موروماچي ، جنگ هاي داخلي موجب توسعه تمامي هنرهاي رزمي شدند . تکنيک هايي که بعدها جوجيتسو را شکل دادند همچنان در درجه دوم هميت نسبت به سلاح قرار داشتند . البته اين تکنيک ها ، مبارزات نزديک با سلاح را تقويت مي نمودند.به عنوان مثال،تاکنوچي ريو (Takenouchi Ryu/Takeuchi Ryu) که در سال 1532 ميلادي پايه گذاري شد،تکنيک هاي مبارزه عليه حريفي مبلس به زره سبک ، دستکش و ساق پيچ نظامي بود. اين تکنيک هاي شبه جوجيتسويي کوگو سوکو (kogu soku) يا کوشي نو ماواري koshi no mawari ناميده مي شدند.
دوره آزوچي يا موموياما نسبتا صلح آميز بود در نتيجه توسعه تکنيک هاي بدون سلاح ادامه يافت. اصطلاح کومي اوچي kumi-uchi ناگهان اصطلاحي براي تمام هنرهاي مبارزه با دستان خالي در اين دوره شد.
دوره ادو يا توکوگاوا دوره بسيار مهمي براي جوجيتسو بود چرا که در اين دوره حمل سلاح براي غير اشراف و افراد عادي ممنوع شد.بنابراين آنها روي به سوي سبک هاي مبارزه بدون سلاح آوردند.در طول اين دوره اصطلاح جوجيتسو با اين سبک ها عجين گشت و جاي اصطلاح کلي "کومي اوچي " را گرفت. اما غير اشراف و افراد عامي مشکل کمبود تجربه رزمي – تجربه و مهارت در سلاح که فرد غير مسلح تجربه مي کند – داشتند و همچنين مشکلاتي در آموزش لازم براي ايجاد سيستم هاي موثر رزمي داشتند. دراين سبک هاي متداول "جوجيتسو" همانطور که بودند به سرعت مورد استفاده افراد جاني و افرادي که کارشان بيرون انداختن مزاحمان از قمارخانه ها و ميخانه ها بود قرار مي گرفت. سربازان به استفاده از سبک هاي مبارزه خود ادامه دادند ، اما اين سبک ها درون ريو (Ryu) سري مي ماند و بيشتر محدود به خانواده و يا اعضاي طايفه بود.برخي از مدارس جوجيتسو در طول اين زمان زيباتر شدند و شروع به توسعه کاربرد و استفاده از هنر به شکل نظامي فلسفي و روحاني به همراه آمادگي براي مبارزه نمودند.
جوجيتسو معمولا در طول دوره ادو ، ياوارا (yawara) ناميده مي شد.در اواخر سده 1600، سکي گوچي ريو (Sekihuchi Ryu) ،شامل سبکي از ياوارا بر اساس سومو(Sumo) و مناسب براي کاربرد سلاح بود. اوگوري ريو (Oguri Ryu) در سال 1616 پايه گذاري شد و شامل تکنيک هايي با نام واجيتسو (wajitsu)- هنر نرمي و لطافت – بود. اين تکنيک ها شکل تغيير يافته کومي- اوچي (kumi-uchi) براي کاربرد عليه حريفاني با لباس هاي خياباني دوره ادو بودند.ناگو ريو(Nago Ryu) شامل تاي جيتسو (Taijitsu) ، اصطلاحي کلي براي تکنيک هاي بدون سلاح در اين دوره بود.اين سبک با تکنيک هاي kakushi-jitsu آن نيز شناخته مي شود.
توسعه جوجيتسو به شکل نظامي فلسفي
کيتوريو جوجيتسو در دوره ادو پايه گذاري شد.اين ريو، شامل تکنيک هاي رزمي موثري در حالت مسلح و غير مسلح بود که بخش اعظمي از شالوده کودوکان- جودو به همراه جودو ورزشي را تشکيل مي دهد . سرانجام تکنيک ها به سمت هنري شدن تمايل پيدا کردند . تراوا کان ئمون(Terada Kan’emon) ، پنجمين مدير کيتوريو(Kito Ryu) ، جيکيشين ريو جوجيتسو را پس از بازنشستگي از مديريت کيتوريو بنا نهاد.او به عنوان اولين فردي که از لغت جودو (judo) استفاده نمود و همچنين اجراي تکنيک هاي بدون سلاح به عنوان نظامي با مفاهيم فلسفي خود تثبيت نمود شناخته مي شود.
در اوايل سده 1800 ميلادي ، ايزو ماتائمون(Iso Mataemon) ، تنجين شينيو ريو را پايه گذاري نمود.اين سبک کاملا به جوجيتسو اختصاص داشت و بر روي ضربات (atemi) و کاتا (kata) براي استادي در بعد زيباشناختي و هنري و همچنين کاربرد رزمي جوجيتسو تاکيد ويژه اي داشت . از اين زمان به بعد ، بسياري از هنرهاي رزمي شروع به درآميختن مفهوم ذن بوديسم در آموزه هاي خود نمودند و در نتيجه موجب جهت گيري هنرهاي رزمي به سوي مفهوم ذن براي تلطيف و تقويت روحيه شدند.در تقابل با سمت و سوي کاملا رزمي سنت “jitsu” ، سبک “do” بر چگونگي اجراي هنر به همراه ( و برخي اوقات به جاي) کاربردهاي رزمي تمرکز نمود.عصر طلايي جوجيتسو از 1600 ميلادي تا ميانه هاي سده 1800 ميلادي بود.پس از اين دوره سبک هاي رزمي موثر جوجيتسو به سرعت تجزيه شدند.در طول اين حدود 725 سبک مختلف رزمي وجود داشتند که شامل تکنيک هايي بودند که مي توان آنها را جوجيتسو ناميد.
با باز شدن درهاي ژاپن به روي جهان غرب در سده 1800 و تغيير ساختار نظام سياسي ژاپن، براي اولين بار غربي ها به وجه هاي مختلف فرهنگ ژاپن دست يافتند.رزمي کاران بسياري از ژاپن به نقاط مختلف جهان سفر نمودند و مهارت هاي خود را نمايش دادند . جوجيتسوکارهايي نيز به اروپا و آمريکا و جنوب آمريکا سفر کرده و نمايش هايي برگزار نمودند و کشتي گيران و بوکسورهاي معروفي را در مسابقات عمومي به چالش طلبيدند.
اصطلاحات ژاپنی در ورزش رزمی جوجیتسو
اوکمی : افت زدن طرز صحیح زمین خوردن
اوشیرو : پشت
ماء : جلو
یوکو : پهلو
کایتن : چرخش کردن
تای ساباکی : جابجائی
توبی : ارتفاعی
های : آماده شدن.خبردار شدن
گیاکو : معکوس
شیکو : راه رفتن به وسیله زانو
اوچی : داخل
سوتو : خارج
اوکه : دفاع کردن
میگی : راست
هیداری : چپ
سیزا : نشستن
کریتس : ایستادن
تنپوکای : آماده شدن
تانتو : چاقو . خنجر
بوکن : شمشیر
سانچیکو : نانچیکوی سه تکه
تونفا : وسیلهای تدافعی شامل یک چوب ویک دسته در قسمت اولیه آن
ماتی : متوقف شدن . ایستادن
هاجیمه : شروع کردن
سوریماده : اتمام وقت
شیدو : اولین اخطار
چوئی : دومین اخطار
کی کوکو : سومین اخطار
هانسو کومکه : آخرین اخطار که منجر به اخراج حریف از زمین میشود
کاچ : برنده
هانتی : مساوی
اتمی : ضربه زدن
داچی : طرزایستادن به صورت کلاسیک
شیزن تای : حالت طبیعی بدن
جیگوتای : حالت تدافعی (گارد دفاعی)
ری : احترام گذاشتن
شومن : قبله . پرچم
اوده گانی : ارشد کلاس
سنسی : استاد تا دان 4
رنچی : استاد دان 4 و 5
شیهان : استاد بزرگ استادان دان 6 به بالا
بارای : دروکردن
گری : ضربه پا
گدان : پائین
<
شیهان اکبر خنده ریش | Shihan Akbar Khandehrish